Điều gì giúp Chelsea đáng sợ?

Chỉ trong vòng một mùa giải, Chelsea chuyển mình từ một CLB hỗn loạn thành cỗ máy chiến thắng dưới bàn tay Enzo Maresca. Nếu mùa 2023/24, “The Blues” bị nghi ngờ vì đội hình cồng kềnh và khoản chi tiêu khổng lồ không mang lại hiệu quả, thì mùa 2024/25 họ có bước tiến vượt bậc.

Thật vậy, Chelsea cán đích top 4 Ngoại hạng Anh, trở lại Champions League, đăng quang Europa Conference League và đỉnh cao là đánh bại PSG để giành FIFA Club World Cup. Đằng sau thành công này là một bản sắc chiến thuật rõ nét, sự kỷ luật và khả năng biến hóa linh hoạt mà Maresca đã gieo vào từng cầu thủ.

Chelsea-da-chuan-bi-ky-nhu-the-nao-2 — Chelsea có mùa giải 2024/25 cực kỳ thành công trên mọi mặt trận.

Bản sắc chiến thuật từ trường phái Pep Guardiola

Xuất thân từ “lò” huấn luyện chiến thuật chịu ảnh hưởng sâu đậm của Pep Guardiola, Maresca áp dụng triệt để nguyên tắc kiểm soát bóng và khai thác không gian thông minh. Chelsea thường bắt đầu trận đấu với khối phòng ngự 4-2-3-1, nhưng ngay khi chuyển sang tấn công, đội hình biến thành 3-4-3. Sự dịch chuyển này không chỉ là thay đổi vị trí mà còn là thay đổi hoàn toàn cách tổ chức không gian trên sân.

Trục giữa được tạo thành “hình hộp” – box midfield – với hai tiền vệ trụ (một thường là hậu vệ biên bó vào giữa) và hai tiền vệ tấn công ở half-space. Cấu trúc này giúp Chelsea duy trì thế cân bằng 5-5: 5 cầu thủ tham gia tấn công, 5 cầu thủ sẵn sàng phòng ngự để ngăn phản công.

Marc Cucurella là nhân tố tiêu biểu cho sự biến hóa này. Anh liên tục bó vào đá như tiền vệ trụ hoặc bất ngờ dâng cao, tạo ưu thế quân số ở tuyến trên. Sự tham gia chủ động của Cucurella đã trực tiếp mang về những bàn thắng quan trọng, như pha lập công vào lưới MU tháng 5. Malo Gusto thì khai thác tốt vai trò chồng biên, như pha kiến tạo trong trận chung kết Club World Cup.

Điểm đáng chú ý là Chelsea thời Maresca không cố định vào một sơ đồ hay kiểu pressing duy nhất. Tại Mỹ, ông từng thử nghiệm sơ đồ 4-2-2-2 trước Flamengo nhưng nhanh chóng nhận ra điểm yếu và chuyển sang 4-3-3 để pressing hiệu quả hơn. Ở chung kết Club World Cup, ông kéo Reece James vào đá tiền vệ phải, cho phép Gusto dâng cao mà không lo bị hở cánh.

Khả năng pressing người-đối-người của Chelsea rất ấn tượng. Levi Colwill và Trevoh Chalobah sẵn sàng áp sát sâu sang phần sân đối phương để kiềm tỏa mũi nhọn đối thủ. Moises Caicedo thường xuyên lùi xuống che chắn khoảng trống, đảm bảo an toàn khi hàng thủ dâng cao. Khi muốn giảm áp lực, Maresca cho đội hình lùi về mid-block, thậm chí dựng bẫy việt vị sát vòng cấm – bài học ông học từ Manuel Pellegrini để giữ nhịp trận đấu.

Triết lý cơ bản của Maresca là triển khai bóng từ thủ môn Robert Sanchez, sử dụng các đường chuyền ngắn để kéo đối thủ pressing, từ đó tạo khoảng trống cho Cole Palmer và các mũi nhọn xé toang hàng thủ.

Nhưng Maresca cũng không ngần ngại phá vỡ thói quen này khi cần. Trong chung kết Club World Cup gặp PSG, ông bất ngờ yêu cầu Sanchez phát bóng dài, tận dụng khoảng trống sau lưng Nuno Mendes để Gusto nhiều lần băng xuống. Sự linh hoạt này khiến Chelsea khó bị bắt bài và luôn có phương án “B” trong mọi tình huống.

Chelsea-vo-dich-the-gioi-roi-sau-do-thi-sao-1 — Chelsea thay đổi theo hướng tích cực dưới thời Maresca.

Những thay đổi quan trọng

Mùa 2023/24, Chelsea chỉ xếp thứ 10 Ngoại hạng Anh về bàn thắng từ tình huống cố định và thuộc nhóm 6 đội tệ nhất trong phòng ngự bóng chết. Nguyên nhân chính là hạn chế về chiều cao và khả năng tranh chấp trên không.

Maresca, cùng HLV cố định Bernardo Cueva, thay đổi cách tiếp cận. Thay vì treo bổng vào vòng cấm, Chelsea thực hiện hàng loạt quả phạt góc ngắn. Ở Club World Cup, 26/43 quả góc được thực hiện theo cách này, tiêu biểu là tình huống dẫn đến bàn phản lưới của Palmeiras. Không chỉ tăng cơ hội ghi bàn, phương án này còn giảm nguy cơ bị phản công – vốn là điểm yếu cố hữu.

Maresca hiểu rằng để chinh chiến ở nhiều đấu trường, chiều sâu đội hình là bắt buộc. Mùa hè 2025, Chelsea đã bổ sung hàng loạt gương mặt mới: Liam Delap, Joao Pedro tăng khả năng dứt điểm; Jamie Gittens và Pedro Neto mở rộng lựa chọn ở cánh trái; Estevao mang đến phương án tốc độ bên phải; Andrey Santos trở lại giúp lối chơi mềm mại hơn; Dario Essugo và Jorrel Hato chia sẻ gánh nặng cho Caicedo, Cucurella, Colwill.

Tại Club World Cup, Maresca đã sử dụng tới 27 cầu thủ – con số cao nhất giải. Điều này không chỉ chứng tỏ sự linh hoạt chiến thuật, mà còn tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, buộc mỗi cầu thủ phải duy trì phong độ cao nếu không muốn mất chỗ.

Chelsea mùa 2024/25 không chỉ thắng ở những trận dễ, mà còn thể hiện bản lĩnh ở các trận cầu lớn. Chiến thắng trước PSG ở Club World Cup là ví dụ điển hình. Họ vừa kiểm soát bóng chắc chắn, vừa biết khi nào cần chơi trực diện và quyết liệt. Đó là sự trưởng thành chiến thuật mà mùa trước họ chưa từng có.

Với nền tảng chiến thuật rõ ràng, khả năng điều chỉnh thông minh, dàn cầu thủ chất lượng và chiều sâu đội hình, Chelsea bước vào mùa 2025/26 với tham vọng cạnh tranh sòng phẳng ở Ngoại hạng Anh và Champions League. Đây là phiên bản Chelsea vừa đẹp mắt, vừa thực dụng, và quan trọng nhất – biết cách thắng những trận cần thắng.

Maresca không chỉ mang đến kết quả, ông còn mang lại bản sắc. Sau nhiều năm loay hoay, “The Blues” cuối cùng cũng đã tìm thấy một “người thuyền trưởng” biết kết hợp triết lý bóng đá hiện đại với bản lĩnh thực chiến. Và nếu duy trì được đà tiến này, Chelsea hoàn toàn có thể bước vào giai đoạn hoàng kim mới ngay trong vài mùa tới.

=>Xem thêm: