Bóng đá
Bóng rổ
Quần vợt
Bóng chày
Real Madrid – cái tên đồng nghĩa với quyền lực và truyền thống của bóng đá thế giới. Suốt hơn một thế kỷ, đội bóng Hoàng gia Tây Ban Nha luôn thuộc quyền sở hữu của các hội viên (socios), một mô hình mà giới chuyên môn của bongdako.net và các kênh bóng đá kèo nhà cái luôn coi là biểu tượng của tính “dân chủ” trong thể thao. Tuy nhiên, thời cuộc đã thay đổi. Để tiếp tục cạnh tranh với những ông lớn được chống lưng bởi các quỹ tỷ phú, Chủ tịch Florentino Pérez đang dốc sức thực hiện một kế hoạch lịch sử: mở cửa cho các nhà đầu tư bên ngoài. Đây không chỉ là một thay đổi về cấu trúc tài chính; đây là một cuộc “giải mã kèo nhà cái” đối với chính Real Madrid, nhằm tìm kiếm công thức chiến thắng trong kỷ nguyên mới, nơi tiền bạc là yếu tố then chốt. Bài viết này sẽ đi sâu vào chi tiết của kế hoạch mang tính bước ngoặt này và những thách thức đang chờ đợi Los Blancos.
Real Madrid đang đẩy mạnh kế hoạch hướng tới một thay đổi trong cấu trúc sở hữu cho phép các nhà đầu tư bên ngoài lần đầu tiên được mua cổ phần của CLB.
Kể từ khi thành lập năm 1902, Real Madrid luôn thuộc quyền sở hữu của socios (các hội viên). Mọi sự điều chỉnh trong mô hình đó đều phải được chính các hội viên thông qua bằng biểu quyết. Trong làng bóng đá Tây Ban Nha hiện nay, chỉ có 3 CLB khác vẫn duy trì mô hình tương tự — Athletic Club, Osasuna và Barcelona.
Chủ tịch Pérez muốn thay đổi
Theo báo cáo của Deloitte, Real Madrid là đội bóng duy nhất trên thế giới có doanh thu vượt mốc 1 tỷ euro trong mùa giải 2023-2024 (cụ thể là 1,045,5 tỷ euro, tương đương khoảng 1,2 tỷ USD). Tuy nhiên, Chủ tịch Florentino Pérez từng nhiều lần thừa nhận rằng việc CLB bị ràng buộc bởi cơ chế sở hữu hội viên khiến họ gặp hạn chế trong một số khía cạnh — đặc biệt là khi phải cạnh tranh trên thị trường chuyển nhượng với những đội bóng được hậu thuẫn bởi giới tỉ phú hoặc các quỹ tài sản quốc gia.
Năm 2024, tại đại hội thường niên của câu lạc bộ, Pérez, khi đó đã 78 tuổi, từng nhắc đến khả năng tổ chức một “cuộc trưng cầu” về việc thay đổi mô hình sở hữu, nhằm mở cửa cho các đối tác đầu tư bên ngoài nhưng vẫn đảm bảo quyền kiểm soát thuộc về hội viên. Tuy nhiên, ông chưa đưa ra bất kỳ đề xuất cụ thể nào. Theo các nguồn tin thân cận, Pérez hiện đang chuẩn bị trình bày các chi tiết mới cùng kế hoạch cụ thể hơn tại đại hội thường niên năm 2025. Dù chưa có ngày chính thức, sự kiện dự kiến sẽ diễn ra trước cuối tháng 11.
Một ý tưởng đang được thảo luận là tách Real Madrid thành hai thực thể riêng biệt — một phụ trách mảng bóng đá và một phụ trách hoạt động kinh doanh. Theo mô hình này, socios vẫn duy trì quyền sở hữu về mặt kỹ thuật, trong khi các nhà đầu tư có thể mua cổ phần trong bộ phận kinh doanh của CLB. Mô hình “50+1” của Bundesliga — quy định rằng hội viên phải nắm giữ ít nhất 50% cổ phần cộng một phiếu — cũng đã được thảo luận cả trong và ngoài Bernabéu.
Các nguồn tin cho biết toàn bộ chi tiết của kế hoạch, vốn rất phức tạp về mặt pháp lý và thuế, vẫn đang được hoàn thiện. Tuy nhiên, không khí mong đợi một sự thay đổi mang tính lịch sử tại sân Santiago Bernabéu đang ngày một rõ rệt.
Mô hình sở hữu của Real Madrid hiện nay là gì?
Tất cả các CLB thể thao Tây Ban Nha từng thuộc quyền sở hữu hội viên cho đến đầu những năm 1990, khi chính phủ yêu cầu các đội bóng chuyên nghiệp chuyển đổi thành sociedades anónimas deportivas (công ty thể thao hữu hạn). Tuy nhiên, Real Madrid cùng ba đội khác — Barcelona, Athletic Bilbao và Osasuna — được phép giữ nguyên mô hình hội viên truyền thống.
4 CLB này đặc biệt tự hào về cơ chế dân chủ nội bộ của mình, trong đó hội viên có quyền bầu chủ tịch, phê duyệt hoặc bác bỏ báo cáo tài chính thường niên, cũng như bỏ phiếu về việc sửa đổi điều lệ CLB. Theo quy định hiện tại, chỉ con hoặc cháu của socios mới được phép nộp đơn trở thành hội viên mới. Trong khoảng 100.000 hội viên, chỉ khoảng 2.000 người được chọn làm socios compromisarios (hội viên đại biểu) — những người có quyền biểu quyết trong đại hội thường niên.
Mặc dù cơ chế dân chủ là biểu tượng trong hình ảnh của Real Madrid, nhưng hầu như không ai phủ nhận rằng Florentino Pérez là người có ảnh hưởng sâu sắc nhất đến chính sách của CLB trong hai nhiệm kỳ của mình (2000–2006 và từ 2009 đến nay). So với ba đội bóng còn lại cùng mô hình, các kỳ đại hội của Real Madrid gần như không xuất hiện bất đồng công khai, và hầu hết kế hoạch của ban lãnh đạo đều được thông qua với đa số áp đảo.
Năm 2012, điều lệ mới yêu cầu ứng viên tranh cử chức chủ tịch phải là socio ít nhất 20 năm và phải có bảo lãnh tài chính tương đương 15% ngân sách thường niên của CLB (mùa 2024–2025 là khoảng 1,1 tỷ euro). Quy định này được thông qua với 997 phiếu thuận, 100 phiếu chống và 15 phiếu trắng. Gần đây, các đề xuất hợp tác với các quỹ đầu tư Mỹ nhằm tài trợ cho dự án cải tạo sân Bernabéu trị giá hàng tỷ euro cũng được thông qua với tỷ lệ tương tự.
Năm 2017, CLB ký thỏa thuận với quỹ đầu tư tư nhân Providence (Mỹ), nhận 200 triệu euro đổi lấy một phần doanh thu tài trợ trong tương lai, và tái đàm phán năm 2021 với thêm 50 triệu euro. Tháng 5/2022, nhà đầu tư Sixth Street (Mỹ) tài trợ 360 triệu euro cho dự án Bernabéu, đổi lại quyền hợp tác 20 năm thông qua công ty liên doanh quản lý toàn bộ doanh thu trong sân — trừ vé mùa.
Công ty Legends (cũng thuộc sở hữu đa số của Sixth Street) hợp tác với Real Madrid trong việc điều hành mảng bán lẻ, nhà hàng và dịch vụ tại sân. Ngoài ra, CLB còn lập ra một công ty riêng mang thương hiệu “Bernabéu” để quản lý các hoạt động phi bóng đá như hòa nhạc Taylor Swift, trận NFL hay sự kiện doanh nghiệp.
Pérez đã chuẩn bị cho thay đổi này ra sao?
Pérez luôn khẳng định ưu tiên hàng đầu của ông là bảo vệ mô hình sở hữu hội viên, coi đó là động lực cho các cuộc đối đầu của ông với La Liga và UEFA, cũng như sự ủng hộ bền bỉ dành cho dự án Super League châu Âu. Tuy nhiên, ông cũng thường xuyên than phiền rằng mô hình socios khiến câu lạc bộ khó cạnh tranh với những đội bóng có thể nhận dòng vốn trực tiếp từ giới chủ siêu giàu.
Tại đại hội tháng 11/2024, Pérez bất ngờ tuyên bố khả năng tổ chức bỏ phiếu thay đổi cơ cấu sở hữu và quản trị câu lạc bộ, nói: “Tôi xin khẳng định rằng chúng ta sẽ trình bày tại đại hội một đề xuất tái cấu trúc doanh nghiệp của câu lạc bộ nhằm bảo đảm tương lai, bảo vệ trước mọi rủi ro.
Và trên hết là khẳng định rằng chúng ta — các hội viên — vẫn là chủ nhân thực sự của Real Madrid, toàn quyền về tài sản kinh tế của mình. Và dĩ nhiên, quyền kiểm soát thực tế của câu lạc bộ sẽ luôn nằm trong tay các hội viên. Chính chúng ta, thông qua một cuộc trưng cầu, sẽ cùng nhau quyết định vận mệnh của mình”.
Kể từ đó, Pérez chưa công bố thêm chi tiết nào về “cuộc trưng cầu” ấy, song giới thượng tầng Bernabéu hiểu rõ giá trị khổng lồ của CLB. Một nguồn tin ước tính Real Madrid có thể được định giá tới 10 tỷ euro — tương đương với đội bóng đắt giá nhất NFL, Dallas Cowboys.
Điều gì có thể xảy ra tiếp theo?
Giới lãnh đạo Madrid cùng các cố vấn tại Key Capital Partners và hãng luật Clifford Chance (hai bên từng tham gia dự án Super League) đang nghiên cứu nhiều mô hình cho phép đầu tư bên ngoài nhưng vẫn giữ quyền kiểm soát tối đa cho các hội viên.
Một phương án được xem xét là tách CLB thành hai thực thể: một quản lý mảng bóng đá, một quản lý mảng thương mại. Khi đó, các nhà đầu tư có thể mua cổ phần ở mảng kinh doanh (bản quyền truyền hình, doanh thu sân vận động…), trong khi quyền sở hữu pháp lý vẫn nằm trong tay hội viên thông qua quỹ hoặc tổ chức phi lợi nhuận.
Tuy nhiên, cách triển khai cụ thể — sao cho phù hợp luật doanh nghiệp và luật thuế Tây Ban Nha — vẫn là bài toán nan giải. Đây cũng là chủ đề nhạy cảm, dễ gây tranh cãi trong nội bộ người hâm mộ. Khả năng cho phép các hội viên bán cổ phần của mình — từng được bàn đến — đã bị loại bỏ.
Từ góc nhìn của nhà đầu tư, Real Madrid cũng có vấn đề khác: vé xem cả mùa ở Bernabéu rẻ hơn nhiều so với vé VIP của một trận. Nhà đầu tư muốn giảm số hội viên địa phương, tăng lượng khách toàn cầu, nhưng Pérez lại cần chính các hội viên ấy để duy trì quyền lực chính trị của mình.
Ban lãnh đạo hiện cũng muốn đảm bảo rằng các quyết định như tuyển HLV hay mua bán cầu thủ vẫn thuộc thẩm quyền hội đồng quản trị, vốn chịu trách nhiệm trước hội viên. Một mô hình thỏa hiệp có thể là biến thể của quy tắc “50+1”, cho phép hội viên nắm giữ đa số phiếu quyết định. Tuy nhiên, điều này cũng làm giảm sức hấp dẫn với nhà đầu tư — bởi 49% cổ phần không mang lại quyền kiểm soát thực sự.
Pérez từng nói thẳng tại đại hội năm 2012: “Không ai được phép dùng lời ngon ngọt để chiếm quyền kiểm soát Real Madrid. Tôi không nghĩ xấu về ai — không về các ông hoàng Ả Rập, cũng không về người Nga — nhưng Real Madrid là của chúng ta”.
Dù mô hình mới là gì, nguồn tiền thu được từ các nhà đầu tư sẽ được dùng để tăng cường đội hình hoặc trả chi phí cải tạo Bernabéu. Không ai trong nội bộ được “rút tiền mặt”, và bản thân Pérez cũng không hưởng lợi cá nhân. Ở tuổi 78, người từng gắn bó với Bernabéu từ thập niên 1950 đang tìm cách vừa bảo vệ quyền kiểm soát ngắn hạn, vừa bảo đảm cho Real Madrid duy trì vị thế dẫn đầu lâu dài.
Dù kết quả ra sao, sự thay đổi trong mô hình sở hữu của Real Madrid là điều chắc chắn và đã được chuẩn bị từ lâu. Câu hỏi còn lại là làm thế nào để cân bằng quyền lợi giữa ba bên: người hâm mộ trọn đời, ban lãnh đạo hiện tại, và các nhà đầu tư tương lai. Mọi điều then chốt sẽ nằm trong chi tiết của bản kế hoạch cuối cùng — bản kế hoạch mà các socios sẽ sớm phải bỏ phiếu định đoạt.
Kế hoạch tái cấu trúc sở hữu của Real Madrid là một nước cờ phức tạp, đầy rủi ro nhưng cũng hứa hẹn mang lại nguồn lực khổng lồ để duy trì vị thế của CLB. Dù là mô hình tách biệt kinh doanh và bóng đá hay biến thể của quy tắc “50+1”, mục tiêu cuối cùng của Chủ tịch Pérez vẫn là bảo vệ quyền kiểm soát của hội viên trong khi mở rộng khả năng cạnh tranh trên thị trường chuyển nhượng. Giới mộ điệu và người hâm mộ đang nín thở chờ đợi quyết định cuối cùng từ các socios. Sự thay đổi này chắc chắn sẽ tạo ra tiếng vang lớn và có tác động sâu rộng đến cả trực tiếp bóng đá và các bản tin kết quả bóng đá trong tương lai, không chỉ của Real Madrid mà còn của cả châu Âu. Câu trả lời sẽ sớm được định đoạt tại đại hội thường niên sắp tới – nơi mà vận mệnh của một trong những câu lạc bộ vĩ đại nhất hành tinh sẽ được quyết định bằng lá phiếu.
Bài viết liên quan
Real Madrid và kỷ nguyên Mbappe
Kylian Mbappé đang thực sự tạo nên một cơn địa chấn tại Real Madrid. Từ...
